Της Χρυσάνθης Ιακώβου / Αναδημοσίευση από το periou.gr
«Ο τρόπος που έχουνε τα πράγματα να σπάνε». Τι τρόπο έχουνε τα πράγματα να σπάνε; Πώς σπάνε δηλαδή; Ο τίτλος της Ελένης Σαμπάνη είναι σαν ερώτημα, σαν να ανοίγει, από το εξώφυλλο κιόλας, έναν διάλογο με τον αναγνώστη, σαν να τον κάνει να αναρωτιέται, σαν να τον βάζει αμέσως μέσα στο ποιητικό της σύμπαν.
Ολόκληρη η συλλογή βασικά είναι σαν ένας μεγάλος διάλογος. Η ποίηση της Σαμπάνη δεν είναι εσωστρεφής, με την έννοια ότι η ποιήτρια δεν μιλά στον εαυτό της, αλλά απευθύνεται συνεχώς σε κάποιον. Τα περισσότερα ποιήματα είναι γραμμένα σε β’ ενικό πρόσωπο και εμείς οι αναγνώστες είναι σαν να παρακολουθούμε κομμάτια από τη ζωή της, από τις σχέσεις της, τους έρωτες που τελείωσαν, τους ανθρώπους που αγαπά, είναι σαν να τη βλέπουμε να συνομιλεί με τα πρόσωπα της ζωής της και να περιγράφει το αποτύπωμα που άφησαν πάνω της.
Στις 5 Μαΐου 2023, στα πλαίσια της Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου Θεσσαλονίκης, συμμετείχα στην παρουσίαση του βιβλίου του Νικολάε Νταμπίζα "Η Βεσσαραβία μου: εργασία για το σπίτι" (Εκδόσεις Βακχικόν 2022), μαζί με τον ποιητή-συγγραφέα Γιώργο Έξαρχο και με συντονίστρια την Άντζελα Μπράτσου, μεταφράστρια του βιβλίου.
Η ‘Lacrimosa’, αποτελεί την τρίτη ποιητική συλλογή της Χρυσάνθη Ιακώβου, όλες από τις εκδόσεις Βακχικόν. Προηγήθηκαν οι ‘Αχ-έρων’ (2013), και οι ‘Τεθλασμένοι χρόνοι’ (2017). Στη συλλογή ετούτη, είναι ολοφάνερο πώς ο χρόνος είναι ο μεγάλος πρωταγωνιστής. Ο ποιητικός της ορίζοντας πλημμυρίζει από εποχές περασμένες, ανεξέλεγκτες πορείες στο πουθενά τελικά, ελπιδοφόρες χαραμάδες ήλιου προς το μέλλον. Στο ‘Ρέκβιεμ’, το τελευταίο ποίημα της συλλογής, κι’ ακούγοντας το ‘Lacrimosa’ του Ζμπίγκνιεφ Πράισνερ, εκείνον τον λατινικό ύμνο του γνωστού κυρίως από τη χρήση του στη νεκρώσιμη λειτουργία της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, όπως προτείνει η Ιακώβου, διαβάζουμε:
‘Θα σκίσεις τους ουρανούς/τα σύννεφα θα στάζουν τη θλίψη σου/ω πραγματικότητα/της ομορφιάς θάνατε/κρύφτηκε/η ομορφιά σου κρύφτηκε/στον ματωμένο ήλιο του πρωινού/στις βαμμένες κουρτίνες του απογεύματος/στο αποτύπωμα των χειλιών σου/στο ποτήρι του καφέ/η ομορφιά του κόσμου κρύφτηκε/χάθηκε/διαλύθηκε/τότε/που έσκιζες τους ουρανούς/που έστυβες τα σύννεφα/Και τότε κάποιος ψιθύρισε:/Lacrimosa’, φέρνοντας στο νου εικόνες του καλοκαιριού που ήρθαν, έφυγαν, μα θα ξανάρθουν!
Της Χρυσάνθης Ιακώβου / Αναδημοσίευση απο το περιοδικό Fractal
Ο Θανάσης είναι ένας σαραντάχρονος αλκοολικός λογιστής, που δεν είναι καθόλου ευχαριστημένος από τη ζωή του. Με τον καλύτερό του φίλο, τον Μάνο, τον συνδέει μια παράξενη σχέση αγάπης-ζήλιας, ενώ η γειτόνισσά του, η Μαρία, είναι το μόνο πρόσωπο που φαίνεται να ταράζει κάπως τα νερά της άχαρης ζωής του.
Ένα μυθιστόρημα που επικεντρώνεται στις (ερωτικές και όχι μόνο) σχέσεις του πρωταγωνιστή και καταφέρνει να μας παρουσιάσει αρκετά γλαφυρά το αδιέξοδο ενός συνηθισμένου άντρα που δεν έχει αποκτήσει τη ζωή που ονειρεύεται. Ο Θανάσης είναι ένας τύπος τόσο κοινός που θα μπορούσε να είναι οποιοσδήποτε από εμάς: δεν είναι δα και τόσο δύσκολο να καταλήξεις μόνος και δυστυχισμένος στα σαράντα σου χρόνια.
Της Χρυσάνθης Ιακώβου / Αναδημοσίευση απο το περιοδικό Περί ου
Πού συνίσταται η επιτυχία της Νίκης; Τι είναι αυτό που οδήγησε έναν ήδη επιτυχημένο συγγραφέα να διαβαστεί ακόμα περισσότερο και να βραβευτεί;
Όπως μας προϊδεάζει και το ίδιο το εξώφυλλο, το βιβλίο περιστρέφεται γύρω από το πρόσωπο της Νίκης, της μητέρας του συγγραφέα, όχι με τη μορφή μιας προσωπικής βιογραφίας, αλλά ενός ιστορικού μυθιστορήματος. Ο Χωμενίδης αξιοποιεί δημιουργικά την ιστορία της Νίκης για να μας παρουσιάσει την Ιστορία της Ελλάδας του 20ού αιώνα. Ένα πολύ πετυχημένο πάντρεμα ιστορικής αλήθειας, οικογενειακής καταγραφής και μυθοπλασίας, που δημιουργεί ένα μυθιστόρημα τόσο προσωπικό όσο και ιστορικό.
