Κόκκινο Σπουργίτι (Red Sparrow) - κριτική ταινίας

Κόκκινο Σπουργίτι (Red Sparrow), 2018

Σκηνοθεσία Φράνσις Λόρενς

Με τους: Τζένιφερ Λόρενς, Τζόελ Έντγκερτον, Ματίας Σένερτς, Τζέρεμι Άιρονς, Μαίρη Λουίζ Πάρκερ, Σάρλοτ Ράμπλινγκ

Μια μπαλαρίνα των Μπολσόι θα έχει ένα ατύχημα που θα της κοστίσει την καριέρα της. Τότε ο θείος της θα προσφερθεί να την βοηθήσει, προτείνοντάς της να γίνει μυστική πράκτορας και να αντλήσει πληροφορίες από έναν κατάσκοπο της CIA.

Η ταινία δεν υποκρίνεται ότι είναι κάτι άλλο από αυτό που φαίνεται: είναι μια κατασκοπική ταινία, με την Αμερική και τη Ρωσία να είναι οι μεγάλες δυνάμεις στα αντίπαλα στρατόπεδα. Καμία έκπληξη ως προς την υπόθεση και καμιά πρωτοτυπία.

Το ενδιαφέρον κομμάτι της ταινίας είναι ο ρυθμός της, καθώς η πλοκή ξετυλίγεται γρήγορα και δεν κάνει κοιλιά. Η πορεία των γεγονότων αλλάζει συνεχώς, ενώ δεν λείπουν και οι ανατροπές τη στιγμή που πρέπει.

Κατά τα άλλα, η γενικότερη αισθητική είναι αρκετά απλή, σχεδόν παρωχημένη, και η ταινία βασίζεται περισσότερο στο σενάριο παρά σε εφέ ή σκηνές δράσης (όχι πως αυτό είναι αρνητικό). Εννοείται πως το μεγάλο βάρος το σηκώνει η πρωταγωνίστρια, η Τζένιφερ Λόρενς, η οποία είναι αξιοπρεπέστατη, αν και δεν μπορούμε να πούμε το ίδιο και για το υπόλοιπο καστ που είναι περισσότερο διεκπεραιωτικό.

Στα μεγάλα μείον της ταινίας είναι τα αμέτρητα κλισέ της, το σεξ που χρησιμοποιείται ως μέσο εξευτελισμού της πρωταγωνίστριας (ο σκηνοθέτης ήθελε μάλλον απλώς να προκαλέσει) και τα αγγλικά με… ρώσικη προφορά, που είναι κυριολεκτικά για γέλια.

Γενικά πάντως, βλέπεται ευχάριστα και με ενδιαφέρον και δε σε κάνει να βαριέσαι λεπτό, αλλά δεν προσφέρεται για μεγάλες προσδοκίες.

Δύο ποιήματα στο BookPress

Αμφιταλάντευση

Μου χαμογελούσες

ή ήσουν βλοσυρός;

Με τα δύο πρόσωπα του Ιανού

έμαθα να ταιριάζω τις προθέσεις μου,

και το μεγάλο αίνιγμα

ποτέ μου δεν το έλυσα,

πάνω στο τεντωμένο μου σκοινί

αναποφάσιστη

στάθηκα.

 

Κατάλοιπα

Πλάγιος χρόνος

παρενθετικός

στις αντανακλάσεις

των φθινοπωρινών δειλινών,

ένα ρολόι χρυσό

μαζεύει τη σκόνη

των ετών

και των ερώτων,

διατέμνει το χρόνο στα δυο,

ατενίζει απέραντα

τα φορτία του παρελθόντος.

 

Δημοσίευση στο BookPress, 3/11/2020

Φωτο: www.xatzidakis.gr

 

"Νυχτοδάσος" της Djuna Barnes (Εκδόσεις Gutenberg, 2019, Μετάφρ. Αργυρώ Μαντόγλου) - κριτική βιβλίου

Της Χρυσάνθης Ιακώβου/ Αναδημοσίευση απο το Περί ου

Ο (ψευτο)βαρόνος Φέλιξ παντρεύεται με την Ρόμπιν, η οποία όμως εγκαταλείπει αυτόν και τον γιο τους για να ακολουθήσει έναν δικό της τρόπο ζωής, που περιλαμβάνει ατελείωτες περιπλανήσεις και σχέσεις με γυναίκες. Η Ρόμπιν θα αναπτύξει μια πολύ δυνατή ερωτική σχέση με την Νόρα, αλλά ούτε εκεί μπορεί να μείνει αφοσιωμένη. Ο χαρακτήρας της Ρόμπιν οδηγεί τους ανθρώπους που την αγαπούν σε συναισθηματικό αδιέξοδο.

Το "Νυχτοδάσος" της Djuna Barnes, που γράφτηκε το 1938 και εκδόθηκε πρόσφατα στην Ελλάδα από τις Εκδόσεις Gutenberg, είναι ένα βιβλίο προχωρημένο για την εποχή που κυκλοφόρησε, που παραμένει ιδιαίτερο και για τους αναγνώστες του σήμερα. Αν έπρεπε να το κατατάξουμε σε κάποια κατηγορία θα το χαρακτηρίζαμε ως μυθιστόρημα, ωστόσο βρίθει από ποιητικότητα και φιλοσοφικούς στοχασμούς, ενώ οι εκτεταμένοι διάλογοι δίνουν ένα έντονο θεατρικό ύφος.

Έχει χαρακτηριστεί ως το ορόσημο της λεσβιακής λογοτεχνίας, αλλά οι απόψεις και οι σκέψεις που εκφράζει ξεπερνούν τον ομοφυλοφιλικό έρωτα: το "Νυχτοδάσος" είναι μια ατελείωτη διερεύνηση της φύσης της αγάπης και της ανθρώπινης ψυχής. Οι σελίδες του αφιερώνουν περισσότερο χώρο στην ψυχογράφηση των ηρώων, στην περιγραφή των συναισθημάτων τους και στους στοχασμούς για την ανθρώπινη μοίρα, σε βαθμό που η ίδια η πλοκή μοιάζει πολλές φορές να είναι απλώς το πρόσχημα για να μιλήσει η συγγραφέας για όσα την προβληματίζουν.

Εξαιρετικά ενδιαφέρων ο τρόπος που η Barnes αποδίδει τους ήρωές της (όχι πάντα μέσα από τα λόγια τους, αλλά πολλές φορές μέσα από τα λόγια των άλλων - αυτό ειδικά συμβαίνει με την πρωταγωνίστρια, την Ρόμπιν, επιτείνοντας τον αινιγματικό της χαρακτήρα). Ευρηματική και η δομή του βιβλίου, με την αφήγηση να μην ακολουθεί μια ευθεία πορεία: πολλοί διάλογοι καλύπτουν εκ των υστέρων γεγονότα που έχουν προηγηθεί.

Το "Νυχτοδάσος" είναι ένα βιβλίο που απαιτεί αφοσίωση, γιατί η κάθε του, σχεδόν, σειρά κρύβει και έναν στοχασμό. Πυκνογραμμένο και μεστό, όσες φορές κι αν το διαβάσει κάποιος θα εντοπίσει και θα απολαύσει καινούργια πράγματα: την ψυχοσύνθεση των ηρώων, τη σκοτεινή ατμόσφαιρα, το μαύρο χιούμορ, την αισθητική που αποπνέει, τις συνεχές αναφορές στην τέχνη. Αναμφίβολα, μοναδικό από κάθε άποψη.

Σε αναζήτηση φωτός

Γυρεύουμε μια ηλιαχτίδα

να μπει απ' τα κλειστά παράθυρά μας,

μια λωρίδα ευλογίας

από τη φύση που οργιάζει έξω

επιδεικτικά.

 

"Δεν κατοικούν όλοι οι άνθρωποι τον κόσμο με τον ίδιο τρόπο" του Ζαν-Πωλ Ντυμπουά (Εκδόσεις Δώμα, 2020), Μετάφραση: Μαρία Γαβαλά - κριτική βιβλίου

Η ηρεμία ως στάση ζωής

Της Χρυσάνθης Ιακώβου / Fractal

Ο Πωλ Χάνσεν εκτίει ποινή φυλάκισης στις φυλακές του Μόντρεαλ, όπου μοιράζεται το κελί του με τον πληθωρικό συγκρατούμενό του, τον Πατρίκ. Κατά τη διάρκεια της φυλάκισής του θα κάνει μια αναδρομή στη ζωή του, θα σκεφτεί τον Δανό πατέρα του, τη Γαλλίδα μητέρα του, την γυναίκα του, την Γουινόνα, και την σκυλίτσα τους, την Νουκ, τα χρόνια που δούλευε ως επιστάτης στο κτίριο Excelsior.

Μια υπέροχη ιστορία που κυλάει σαν νερό, που συνδυάζει το νοσταλγικό παρελθόν με το σκληρό παρόν στη φυλακή, που χωράει πολύ συναίσθημα, ενδιαφέροντα περιστατικά, χιούμορ στις δόσεις που απαιτείται και γλαφυρές περιγραφές.

Το "Δεν κατοικούν όλοι οι άνθρωποι τον κόσμο με τον ίδιο τρόπο" είναι ένα βιβλίο που ξεδιπλώνεται όμορφα, ήσυχα και μεθοδικά, διατηρώντας την ίδια ηρεμία στην αφήγηση που χαρακτηρίζει και τον ήρωα του. Ακριβώς αυτό βέβαια θέλει να τονίσει και ο συγγραφέας, το πώς μπορεί να πορευτεί σε έναν διεφθαρμένο κόσμο ένας άνθρωπος πράος, νηφάλιος και καλόκαρδος.

Πώς όμως ένας τέτοιος άνθρωπος καταλήγει στη φυλακή; Ο Ντυμπουά, χτίζοντας μια ενδιαφέρουσα δομή και ξεδιπλώνοντας την ιστορία του κλιμακωτά, αφήνει την απάντηση για το τέλος. Σκιαγραφώντας επιτυχημένα την ψυχοσύνθεση του κεντρικού του ήρωα, θα μας τον παρουσιάσει να περνά το όριο της υπομονής του και να προσπαθεί να επαναπροσδιοριστεί μετά την αποφυλάκισή του.

Το "Δεν κατοικούν όλοι οι άνθρωποι τον κόσμο με τον ίδιο τρόπο" είναι ένα όμορφο βιβλίο με υπέροχη αφήγηση, ευχάριστο ρυθμό και πολύ ενδιαφέροντες ήρωες, που καταφέρνει μέσα από τον χαρακτήρα και τη ζωή του πρωταγωνιστή του να μας δώσει μια εξαιρετική στάση ζωής - όπως υπονοεί και ο τίτλος. Δικαίως το βιβλίο αυτό χάρισε στον συγγραφέα το Βραβείο Goncourt το 2019.