Μανταρίνια - κριτική ταινίας

Μανταρίνια (Mandariinid / Tangerines), 2013

Σκηνοθεσία: Ζάζα Ουρουσάντζε

Πρωταγωνιστούν: Λέμπιτ Ούλφσακ, Έλμο Νουγκάνεν, Γκιόργκι Νακασίντζε, Μίσα Μέσκι, Ράιβο Τρας

Έτος 1992: μεταξύ Γεωργίας και Αμπχαζίας έχει ξεσπάσει πόλεμος. Ο Εσθονός Ίβο, καλλιεργητής μανταρινιών, αρνείται να εγκαταλείψει το σπίτι του, το οποίο βρίσκεται πολύ κοντά σε ένα πεδίο βολής. Μια μέρα θα αναλάβει να περιθάλψει και να στεγάσει δυο τραυματισμένους στρατιώτες που ανήκουν στα αντίπαλα στρατόπεδα: τον Τσετσένο μισθοφόρο Αχμέντ και τον Γεωργιανό­ Νίκο. Η συμβίωση των δυο εχθρών μέσα στο ίδιο σπίτι αποδεικνύεται δύσκολη και ο Ίβο προσπαθεί να κρατήσει τις ισορροπίες κόντρα στον παραλογισμό του πολέμου.

Τα "Μανταρίνια" είναι ένα καταπληκτικό παράδειγμα για το πώς μπορείς να κάνεις μια δυνατή ταινία με τα πιο απλά μέσα ή για το πώς να παρουσιάσεις μια αντιπολεμική κινηματογραφική πρόταση σχεδόν χωρίς να δείξεις πόλεμο.

Συγκλονιστική στην απλότητα της, η ταινία κρατά χαμηλό προφίλ, μακριά από συναισθηματικές εξάρσεις, υπερβολές και περιττά στολίδια. Οι συγκρούσεις των ηρώων γίνονται μέσα από τους διαλόγους, οι οποίοι αντανακλούν με τραγικό τρόπο την σκληρότητα του πολέμου και έτσι το μικρό σπίτι του πρωταγωνιστή γίνεται ένα πρίσμα μέσα από το οποίο βλέπουμε όλη την πολιτική κατάσταση της περιόδου εκείνης.

Η ταινία ανεβάζει ένταση και ρυθμό σταδιακά, προκαλεί τους θεατές να δεθούν με τους ήρωες και να πονέσουν με τις προσωπικές του ιστορίες, συγκινεί και καταλήγει σε ένα δυνατό λυτρωτικό φινάλε. Τα "Μανταρίνια" καταφέρνουν να συνδέσουν εύστοχα το ατομικό με το συλλογικό, να κάνουν ένα σχόλιο για τον πόλεμο, να παρουσιάσουν όλες τις πλευρές και να αναδείξουν ως νικητή την ανθρωπιά.

Η ταινία είναι παραγωγής Εσθονίας-Γεωργίας και ήταν μια ευχάριστη έκπληξη για κοινό και κριτικούς όταν το 2015 κατάφερε να φτάσει μέχρι τις υποψηφιότητες των Όσκαρ για Καλύτερη Ξενόγλωσση Ταινία. Και φυσικά το άξιζε και με το παραπάνω.